Redzaam Ouder. Rapport van de Raad voor de Volksgezondheid en de Zorg
Onder deze titel verscheen op 8 juni een rapport van de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg. Het persbericht kreeg als titel; ‘Burgers moeten zelf hun oude dag organiseren.’ Het rapport kreeg daardoor veel publiciteit in de media, omdat de aandacht vooral ging naar het feit dat ouderen zelf meer moeten bijdragen aan de zorg, met name financieel.
Nu al die commotie weer is verdwenen en iedereen weer over tot de orde van de dag, is het goed om het rapport toch weer eens onder de aandacht te brengen.
Het rapport is namelijk niet genuanceerd en gebaseerd op veel feitelijke en wetenschappelijke gegevens. Om maar eens even met de deur in huis te vallen: “De Nederlandse langdurige zorg voor ouderen kenmerkt zich door een formeel hoog zorggebruik, zowel extramuraal als intramuraal. De reden hiervoor is een combinatie van een uitgebreide collectieve verzekering en (zeker internationaal gezien) relatief lage eigen betalingen binnen deze verzekering”
Op basis van een gedegen analyse komt de Raad tot een groot aantal aanbevelingen.
Volgens de RVZ moet de medische en verpleegkundige zorg uit de AWBZ en in de Zvw. Dan hebben zorgverzekeraars ook belang bij (goedkope) oplossingen dicht bij de mensen thuis, in plaats van dure institutionele zorg. De indicatie moet weer terug naar de huisarts en de (wijk)verpleegkundige.
In het rapport wordt op basis van onderzoek geconcludeerd dat de redzaamheid van ouderen kan worden vergroot door de zorg vooral thuis te verlenen. Dat voorkomt onnodige opname in verpleeg- en verzorgingshuizen. De Raad vindt het belangrijk dat ook ouderen met complexe en langdurige problematiek zorg aan huis kunnen ontvangen.
Het rapport is gebaseerd op een groot aantal deelstudies die op zich allemaal het lezen waard zijn.
De Raad introduceert een nieuw begrip; voorzorg. Dat is de zorg die ouderen zelf kunnen regelen door na te denken over hoe ze oud willen worden, hun netwerk willen gebruiken en bijvoorbeeld hun woning willen aanpassen om zo lang mogelijk uit de greep van de formele zorg te blijven.
De Raad is er van overtuigd dat technologie kan worden ingezet om de zorg thuis te versterken en te verbeteren.
Het rapport en de deelstudies zijn verplicht leesvoer voor alles en iedereen die wat te zeggen heeft in de langdurige zorg voor ouderen.
Ik was zelf nogal onder de indruk van het feit dat in de Nederlandse verpleeg- en verzorgingshuizen, waar ouderen verblijven met complexe zorgvragen, maar 1% van de medewerkers een verpleegkundige is met niveau 5. Ik denk ook nog dat die verpleegkundigen niet in de uitvoering maar in het management werkzaam zijn.
Het rapport en de deelstudies zijn te downloaden vanaf de site www.rvz.net . Het rapport kan ook online besteld worden.
Friso Teerink is sociaal gerontoloog en lid van het bestuur van de NVG