Omgangskunde

In een grijs verleden werd dit vak onderwezen op huishoudscholen. Nu bestaat het vak niet meer en dat vind ik jammer. De meeste klachten in de zorg hebben betrekking op bejegening, de omgang. Kennelijk zijn werkers in de zorg niet kundig in de omgang. Dat is op zijn zachtst gezegd opmerkelijk. Zorg komt tot stand in het directe contact tussen de zorgverlener en de zorgontvanger. Dat contact heeft alle kenmerken van een relatie. Er moet sprake zijn van vertrouwen, respect voor elkaar, gelijkwaardig en wederkerigheid. Ook moet er regelmatig worden gecommuniceerd over de relatie, er is dan sprake van een betekenisvolle relatie. Alleen onder deze omstandigheden kan kwalitatief goede zorg worden verleend. Zorgverleners houden van hun cliënten. Sommige zorgverleners zorgen voor hun cliënt alsof het hun eigen moeder is. Ze zorgen ook buiten werktijd voor hun cliënt. Ze nemen hun cliënt wel eens mee naar de markt of het tuincentrum. Ze gaan ook om met familie van hun cliënt en komen op hun verjaardag. Veel professionals beschouwen deze omgang als weinig professioneel. Veel instellingen verbieden medewerkers om buiten werktijd contact te hebben met hun cliënt, veelal tot groot verdriet van die cliënt en van de zorgverlener natuurlijk. Die doet het graag en vrijwillig. Dit soort intimiteit is volgens veel managers ongewenst. In iedere betekenisvolle relatie komt intimiteit voor, dat  geldt ook voor een zorgrelatie, het is immers mensenwerk. Vooral fysieke intimiteit is een groot taboe in de zorg. Fysieke intimiteit wordt teveel seksueel geduid, terwijl het vrij normaal gedrag is in veel families en vriendengroepen. Mensen die heel oud worden hebben vaak weinig familie en vrienden meer over. Ze hebben die allemaal overleefd. Dan word je dus ook weinig meer geknuffeld en gezoend. Verzorgenden die hun vak goed verstaan voorzien in die lacune.  Gewenste intimiteit noemen we in Nederland snoezelen en snoezelen is wereldberoemd. Zelfs in Japan hebben ze snoezelruimten en is snoezelen een Japans woord. Snoezelen doen wij alleen met demente ouderen en gehandicapten. Maar ook alle andere ouderen vinden snoezelen fijn. Is snoezelen ook fijn voor zorgverleners? En waarom mag je niet in de openbaarheid snoezelen, waarom wordt er alleen in snoezelruimten gesnoezeld? Snoezelen mag van mij overal. Om goede zorg te kunnen verlenen moeten zorgverleners veel van hun cliënten houden.
Als u wilt reageren kunt u mailen naar frisoteerink@bestuursadvies.nl